Το σκόρδο αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά συστατικά της μεσογειακής διατροφής και μία από τις αρχαιότερες καλλιεργούμενες τροφές του ανθρώπου. Η έντονη γεύση και το χαρακτηριστικό του άρωμα δεν ήταν οι μόνοι λόγοι που το έκαναν ξεχωριστό. Οι αρχαίοι λαοί το θεωρούσαν σύμβολο δύναμης, αντοχής και προστασίας της υγείας.
Στην αρχαία Ελλάδα το σκόρδο είχε ιδιαίτερα τιμητική θέση. Ο «πατέρας της ιατρικής» Ιπποκράτης το ανέφερε ως μέρος της θεραπευτικής ύλης του, προτείνοντάς το για τη γενική ενίσχυση του οργανισμού. Οι Έλληνες στρατιώτες πριν από τη μάχη κατανάλωναν σκόρδο θεωρώντας ότι ενίσχυε την αντοχή και το θάρρος, ενώ οι εργάτες που έχτισαν τις πυραμίδες στην Αίγυπτο λέγεται ότι το λάμβαναν καθημερινά για να διατηρούν τις δυνάμεις τους.
Στην καθημερινή διατροφή το σκόρδο χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες ως φυσικό μέσο ενίσχυσης του οργανισμού. Είναι πλούσιο σε φυτοχημικές ουσίες όπως η αλλιίνη και η αλλικίνη, ενώ περιέχει αντιοξειδωτικά που συμβάλλουν στη γενικότερη ισορροπία του οργανισμού. Παρ’ ότι δεν αποτελεί υποκατάστατο ιατρικής θεραπείας, η τακτική κατανάλωσή του συνδέεται με ευεργετικές επιδράσεις στη συνολική υγεία, ιδιαίτερα όταν εντάσσεται σε μια ισορροπημένη διατροφή.
Στη σύγχρονη έρευνα το σκόρδο έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων, οι οποίοι μελετούν τις ιδιότητές του ως αντιοξειδωτικού και ως παράγοντα που υποστηρίζει τη φυσιολογική λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος. Πολλά από τα οφέλη του σχετίζονται με τη μακρά παράδοση που το συνοδεύει ήδη από την αρχαιότητα: μια τροφή ταπεινή, αλλά ταυτόχρονα βαθιά πολύτιμη.
Σήμερα το σκόρδο παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής κουζίνας, συνεχίζοντας μια ιστορία χιλιάδων ετών. Είτε σε φρέσκια μορφή είτε μαγειρεμένο είτε ως μέρος παραδοσιακών συνταγών, η παρουσία του υπενθυμίζει ότι ορισμένες τροφές αντέχουν στον χρόνο όχι μόνο λόγω της γεύσης τους, αλλά και χάρη στην πολιτιστική και διατροφική τους σημασία.
Διατροφική αξία
- Το σκόρδο κρύβει μέσα του ένα μικρό χημικό θησαυρό. Τα στοιχεία του δεν λειτουργούν ως μαγικά φίλτρα, αλλά αποκαλύπτουν γιατί αυτός ο μικρός βολβός απέκτησε τόσο μεγάλη φήμη από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
- Περιέχει αλλιίνη, μια άοσμη θειούχα ένωση που όταν το σκόρδο κοπεί ή λιωθεί μετατρέπεται σε αλλικίνη. Η αλλικίνη είναι υπεύθυνη για το χαρακτηριστικό άρωμα και πολλές από τις μελετώμενες βιολογικές του δράσεις
- Δίπλα της συναντά κανείς πληθώρα αντιοξειδωτικών που δρουν σαν μικροσκοπικοί φρουροί που περιορίζουν την οξείδωση μέσα στα κύτταρα
- Στους βολβούς υπάρχουν επίσης βιταμίνες της ομάδας Β, ιδιαίτερα B6, μαζί με βιταμίνη C σε μικρές ποσότητες
- Υπάρχουν επίσης ιχνοστοιχεία όπως μαγγάνιο και σελήνιο, που αποτελούν συστατικά απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία πολλών ενζύμων του σώματος
- Το σκόρδο διαθέτει και φυσικούς υδατάνθρακες, καθώς και μικρή ποσότητα πρωτεΐνης, ενώ οι θερμίδες του παραμένουν χαμηλές.
Αυτή η χημική «ορχήστρα» εξηγεί γιατί ο άνθρωπος εδώ και χιλιετίες το θεωρεί ενισχυτικό της ζωτικότητας. Κάθε βολβός κουβαλάει μια εντυπωσιακή συνύπαρξη γεύσης, παράδοσης και βιοδραστικών συστατικών, δείχνοντας πώς η κουζίνα και η βιολογία συχνά συμφωνούν χωρίς να το ξέρουν.
Όσοι αποφεύγουν το σκόρδο λόγω της έντονης μυρωδιάς του, καλά θα κάνουν να το ξανασκεφτούν…
