Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών (Federal Reserve) προχώρησε σε νέα μείωση των επιτοκίων, καθώς οι φόβοι για επιβράδυνση της αγοράς εργασίας υπερίσχυσαν των ανησυχιών για τον πληθωρισμό. Η κίνηση αυτή ήρθε σε μια περίοδο πρωτοφανούς αβεβαιότητας: η αμερικανική κυβέρνηση βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωση ενός μήνα σε κατάσταση shutdown, αφήνοντας την κεντρική τράπεζα ουσιαστικά «να πετά στα τυφλά», χωρίς αξιόπιστα στατιστικά δεδομένα για την πορεία της οικονομίας.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Fed, το βασικό επιτόκιο δανεισμού μειώθηκε κατά 0,25 ποσοστιαίες μονάδες, στο εύρος 3,75% έως 4%. Πρόκειται για τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων τριών ετών, γεγονός που μειώνει το κόστος δανεισμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε ολόκληρη τη χώρα. Η απόφαση δεν ήταν ομόφωνη: δύο μέλη της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής ψήφισαν εναντίον, με τον Στίβεν Μίραν να ζητά ακόμη μεγαλύτερη μείωση κατά 0,5%, ενώ ο Τζέφρι Σμιντ, επικεφαλής της Fed του Κάνσας, προτίμησε τη διατήρηση των επιτοκίων σταθερών.
Η Fed είχε ήδη μειώσει τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο, για πρώτη φορά μετά τον Δεκέμβριο του 2024, σηματοδοτώντας την έναρξη ενός νέου κύκλου χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη έλλειψη επίσημων στοιχείων, λόγω της κυβερνητικής παράλυσης, κάνει το μέλλον των επόμενων κινήσεων εξαιρετικά αβέβαιο.
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, παραδέχθηκε ότι η αγορά εργασίας είναι «λιγότερο δυναμική και κάπως πιο ήπια» σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες, αποδίδοντας μέρος της επιβράδυνσης στη μείωση της μετανάστευσης. Παρ’ όλα αυτά, εκτίμησε πως η αδυναμία δεν δείχνει να επιταχύνεται. «Υπάρχουν έντονες διαφωνίες για το πώς πρέπει να κινηθούμε από εδώ και πέρα», δήλωσε, τονίζοντας πως οι αποφάσεις θα εξαρτηθούν από τα επόμενα διαθέσιμα οικονομικά δεδομένα.
Η απουσία του επίσημου μηνιαίου δελτίου απασχόλησης για τον Σεπτέμβριο έχει αφήσει ένα σημαντικό κενό στις εκτιμήσεις. Τα ιδιωτικά στοιχεία της εταιρείας μισθοδοσίας ADP δείχνουν απώλεια 32.000 θέσεων εργασίας τον Σεπτέμβριο — μια ακόμη ένδειξη ότι η αγορά εργασίας έχει αρχίσει να υποχωρεί. Παράλληλα, ο πληθωρισμός για τον ίδιο μήνα υποχώρησε στο 3%, ελαφρώς χαμηλότερα από τις προβλέψεις των αναλυτών, επιτρέποντας στη Fed να δώσει προτεραιότητα στη στήριξη της απασχόλησης.
Σε μια ακόμη σημαντική κίνηση, η Fed ανακοίνωσε ότι από την 1η Δεκεμβρίου θα σταματήσει τη διαδικασία συρρίκνωσης του ισολογισμού της — δηλαδή τη μείωση των ομολόγων και τίτλων που είχε αγοράσει κατά τη διάρκεια της πανδημίας και προηγούμενων κρίσεων. Η απόφαση αυτή αναμενόταν ευρέως, καθώς τα σημάδια πίεσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές εντάθηκαν τους τελευταίους μήνες.
Ωστόσο, οι προοπτικές για τη συνέχεια παραμένουν ανοιχτές. Μέχρι τη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου, η Fed ενδέχεται να έχει στα χέρια της έως και τρεις νέες εκθέσεις για την απασχόληση, που θα μπορούσαν να αλλάξουν εντελώς την εικόνα. Αν όμως συνεχιστεί το κυβερνητικό shutdown και τα δεδομένα παραμείνουν ελλιπή, τότε το πιθανότερο είναι η κεντρική τράπεζα να τηρήσει στάση αναμονής.
«Όταν οδηγείς μέσα στην ομίχλη, επιβραδύνεις», σχολίασε χαρακτηριστικά ο Πάουελ, επιχειρώντας να περιγράψει τη στρατηγική προσοχής που σκοπεύει να ακολουθήσει η Fed τους επόμενους μήνες.
Παρά τις πολιτικές πιέσεις από τον πρόεδρο Τραμπ — ο οποίος κατηγορεί τον Πάουελ ότι δεν μειώνει αρκετά γρήγορα τα επιτόκια και άφησε να εννοηθεί ότι ενδέχεται να τον αντικαταστήσει πριν από τη λήξη της θητείας του τον Μάιο — ο επικεφαλής της Fed δείχνει αποφασισμένος να κινηθεί με βάση τα οικονομικά δεδομένα και όχι τα πολιτικά μηνύματα.
Η ισορροπία ανάμεσα στη νομισματική πολιτική, την πολιτική πίεση και την έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων καθιστά τη φετινή χρονιά μία από τις πιο δύσκολες για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Και όπως δείχνουν οι δηλώσεις του Πάουελ, το μόνο σίγουρο είναι πως η επόμενη κίνηση θα γίνει «με προσοχή και υπομονή».
