Η αλληλουχία των πρόσφατων κυβερνητικών δηλώσεων και πολιτικών κινήσεων μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου μέσα στον Νοέμβριο του 2025 έφερε ξανά στο προσκήνιο το κρίσιμο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, γνωστής ως Great Sea Interconnector (GSI), που συγκαταλέγεται στα μεγάλα ενεργειακά projects της περιοχής. Οι ηγέτες των δύο χωρών συμφώνησαν σε επικαιροποίηση των τεχνικών και οικονομοτεχνικών παραμέτρων του έργου, με στόχο να ανοίξει ο δρόμος για την είσοδο «νέων, ισχυρών επενδυτών» στο σχήμα υλοποίησης.
Αυτό σημαίνει ότι η όλη προσπάθεια δεν περιορίζεται σε κρατικές πρωτοβουλίες, αλλά θέλει να προσελκύσει και ιδιωτική (ή ευρύτερη χρηματοδοτική) συμμετοχή — στοιχείο που οι ελληνικές αρχές εμφανίζουν ως κρίσιμο για την επιτάχυνση και βιωσιμότητα του έργου.
Το GSI έχει λάβει ήδη σημαντική στήριξη από τις ευρωπαϊκές αρχές. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Εκτελεστική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενημερώθηκε ότι υποστηρίζει “σθεναρά” το project, με τη συμμετοχή του ελληνικού και κυπριακού υπουργείου ενέργειας σε σχετικές διαβουλεύσεις για να εξασφαλιστεί η ομαλή υλοποίησή του.
Η σημασία αυτού του υποβρύχιου καλωδίου δεν είναι μόνο τεχνική ή οικονομική, έχει και ισχυρό γεωπολιτικό και ενεργειακό αποτύπωμα για την περιοχή. Η ολοκλήρωσή του προβλέπεται να συνδέσει τα δίκτυα ηλεκτροδότησης Ελλάδας και Κύπρου, ενώ έχει σχεδιαστεί η δυνατότητα επέκτασής του στο μέλλον και προς Ισραήλ, ενισχύοντας έτσι τη διασυνδεσιμότητα της ανατολικής Μεσογείου.
Η επένδυση στο GSI εντάσσεται σε ευρύτερο πρόγραμμα υποστήριξης υποδομών κοινής ευρωπαϊκής σημασίας, ενώ η συμμετοχή ευρωπαϊκών πόρων δίνει μια σταθερή βάση για την υλοποίησή του. Η πράσινη μετάβαση πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για την Ελλάδα, που παράλληλα με τα έργα υποδομής δεν αποβλέπει μόνο στην αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας, αλλά και στη σταδιακή μείωση εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα. Όπως έχει δηλώσει η κυβέρνηση, επιθυμεί αξιοποίηση των εγχώριων πόρων, αλλά μέσα στο ευρύτερο όραμα της “πράσινης μετάβασης”.
Παρ’ όλα αυτά, το έργο είχε αντιμετωπίσει σοβαρές καθυστερήσεις και διαφωνίες ως προς το κόστος και την οικονομική κατανομή ανάμεσα στις δύο χώρες. Έντονες συζητήσεις έχουν γίνει σχετικά με το πότε και πώς η Κύπρος θα καταβάλει τις συμφωνηθείσες δόσεις για την κατασκευή, και πώς θα διασφαλιστεί η ανάκτηση επενδυμένων κεφαλαίων.
Η τελική επικαιροποίηση και η εμπλοκή νέων επενδυτών υπόσχονται να ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο για αυτό το project. Αν συνδυαστούν με σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο, διεθνή στήριξη και πολιτική βούληση, το GSI μπορεί να γίνει ορόσημο στην πράσινη ενεργειακή μετάβαση και στην περιφερειακή σταθερότητα.
Αυτή η ώθηση, σε συνδυασμό με τα ευρωπαϊκά και διακρατικά συμφωνημένα βήματα, επανατοποθετεί την Ελλάδα και την Κύπρο ως κεντρικούς παίκτες σε μια νέα γεωγραφία ενεργειακής διασύνδεσης και συνεργασίας.
