Η Ελλάδα βάζει πλώρη για να γίνει το… Silicon Valley της Νοτιοανατολικής Ευρώπης — ή έστω ο “φάρος” της. Το ελληνικό «Εργοστάσιο» Τεχνητής Νοημοσύνης PHAROS αναβαθμίζεται σε περιφερειακό κόμβο AI, καθώς εγκρίθηκαν οι προτάσεις για τέσσερα νέα AI Factory Antennas σε Κύπρο, Μάλτα, Βόρεια Μακεδονία και Σερβία. Κοινώς, το PHAROS δεν μένει πια μόνο — αποκτά… “αδερφάκια” σε όλη τη γειτονιά.
Ένα δίκτυο που «πιάνει σήμα» παντού
Σύμφωνα με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η έγκριση αυτή σηματοδοτεί τη δημιουργία ενός ενιαίου οικοσυστήματος ΤΝ στη ΝΑ Ευρώπη. Οι τέσσερις νέοι κόμβοι θα μοιράζονται υπολογιστικούς πόρους, δεδομένα και εργαλεία με το PHAROS, κάνοντας την τεχνητή νοημοσύνη πιο προσιτή σε ερευνητές, επιχειρήσεις και δημόσιους φορείς. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται κατά 50% από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του EuroHPC-JU, ενώ το υπόλοιπο καλύπτεται από τα συμμετέχοντα κράτη. Η εκκίνηση των έργων αναμένεται στις αρχές του 2026.
Τι κάνουν τα νέα “κεραίες” του PHAROS
Κάθε χώρα αναλαμβάνει τη δική της “ειδικότητα” στον κόσμο της ΤΝ: Κύπρος – PHAROS-CY: επικεντρώνεται σε Υγεία, Πολιτισμό & Βιωσιμότητα. Από βιοϊατρικές εφαρμογές για σπάνιες ασθένειες μέχρι γλωσσικά μοντέλα για την κυπριακή διάλεκτο (ναι, η AI θα μιλά και κυπριακά).
Μάλτα – MDIA Antenna: δίνει έμφαση σε ΜμΕ, ναυτιλία και δημόσιες υπηρεσίες. Η μικρή νησιωτική χώρα θέλει να κάνει τα data να “αρμενίζουν”.
Βόρεια Μακεδονία – Vezilka AIFA: εστιάζει σε Πράσινη Ενέργεια και Υγεία, φέρνοντας πιο κοντά την εκπαίδευση και τη βιωσιμότητα.
Σερβία – IPB AIFA: με έδρα το Ινστιτούτο Φυσικής του Βελιγραδίου, δίνει έμφαση στη Γλώσσα, Πολιτισμό και Τεχνολογική Καινοτομία.
Η Ελλάδα στο επίκεντρο
Με αυτά τα τέσσερα Antennas να “συντονίζονται” στο ίδιο δίκτυο, το PHAROS μετατρέπεται σε διακρατικό κόμβο Τεχνητής Νοημοσύνης, εδραιώνοντας την Ελλάδα ως ηγέτιδα δύναμη στην ψηφιακή καινοτομία της περιοχής. Για να το πούμε απλά: η Ελλάδα παίζει ρόλο “server” στη ΝΑ Ευρώπη — και το σήμα της ΤΝ εκπέμπει δυνατό και καθαρό.