Σχεδόν εννιά στους δέκα (87%) Έλληνες δεν καταναλώνουν τις συνιστώμενες ημερήσιες ποσότητες φρούτων και λαχανικών, ενώ πάνω από οκτώ στους δέκα (81,4%) υπερκαταναλώνουν κρέας.
Μελέτη επιστημόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για τις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων και τη στάση τους απέναντι στα βιώσιμα τρόφιμα, δημοσιεύτηκε στο «Nutrition Journal» και είχε ως στόχο να αξιολογήσει την τήρηση των προτύπων βιώσιμης διατροφής και το αντιληπτό περιβαλλοντικό όφελος από την υιοθέτηση μιας βιώσιμης διατροφής μεταξύ των Ελλήνων ενηλίκων. Η μελέτη αποτυπώνει τον βαθμό «λοξοδρόμησης» από τον μεσογειακό τύπο διατροφής προς πιο ανθυγιεινές συνήθειες. Ωστόσο, οι Έλληνες καταναλωτές σε μεγάλο ποσοστό φαίνεται πως κατανοούν βασικές πτυχές της βιώσιμης διατροφής και προσπαθούν να τις ενσωματώσουν στην καθημερινότητά τους. Ένας στους δύο δηλώνει πως προσπαθεί να αντικαταστήσει το κόκκινο κρέας με όσπρια ή πουλερικά και αντίστοιχο ποσοστό φροντίζει για τον περιορισμό του αλατιού και των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων.
Η συντριπτική πλειονότητα προτιμά το νερό από τα ζαχαρούχα αναψυκτικά, ενώ τρεις στους τέσσερις καταναλώνουν καθημερινά σπιτικό φαγητό. Παράλληλα, ένας στους τρεις καταναλωτές δηλώνει ότι ανακυκλώνει υπολείμματα τροφίμων στο σπίτι, χρησιμοποιώντας κομποστοποιητές γειτονιάς.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας, ο σύγχρονος κόσμος αντιμετωπίζει πολλές αλληλένδετες διατροφικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις που απειλούν την ανθρώπινη και πλανητική υγεία. Η κλιματική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει τόσο την ποσότητα των καλλιεργούμενων τροφίμων, όσο και την ποιότητά τους.
Οι έρευνες δείχνουν ότι οι δίαιτες που επηρεάζουν αρνητικά την υγεία των ανθρώπων είναι επίσης εκείνες που έχουν τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, τη χρήση γης και νερού.
Η έννοια της βιώσιμης διατροφής βασίζεται σε τρόφιμα με χαμηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, προσβάσιμα και οικονομικά προσιτά, διασφαλίζοντας την προστασία της βιοποικιλότητας και συμπεριλαμβάνοντας τα πολιτιστικά στοιχεία κάθε γεωγραφικής περιοχής. Παρόλο που η ανάγκη για στροφή προς τη βιώσιμη διατροφή είναι προφανής, η έννοια παραμένει περίπλοκη και ακατανόητη από πολλά άτομα.
Αποτελέσματα
- Σε ποσοστό 81,4% οι ερωτηθέντες απάντησαν πως προτιμούν να καταναλώνουν ως πρώτο πιάτο προϊόντα κρέατος, περισσότερες φορές την εβδομάδα σε σύγκριση με φυτικά τρόφιμα. Συγκεκριμένα, το 56,2% απάντησε πως αυτό συμβαίνει «συχνά» και το 15,2% «σχεδόν πάντα». Στον αντίποδα, μόνο 13,2% δήλωσε πως καταναλώνει «σχεδόν πάντα» τη συνιστώμενη ποσότητα (πέντε μερίδες ή 400 gr) φρούτων και λαχανικών ημερησίως.
- Οι μισοί (49,9%) δήλωσαν πως προσπαθούν να αποφεύγουν το κρέας και τα λιπαρά προϊόντα κρέατος, προτιμώντας φασόλια, φακές και άλλα όσπρια, ψάρια, πουλερικά ή κρέας χαμηλών λιπαρών
- Περισσότεροι από τους μισούς (51,2%) προτιμούν να αγοράζουν και να καταναλώνουν προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε αλάτι, ενώ το 55,3% προσπαθεί να αποφεύγει την αγορά και κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων
- Η συντριπτική πλειονότητα (86,8%) των καταναλωτών προτιμά το πόσιμο νερό ως κύριο ποτό, με το 40% να χρησιμοποιεί φίλτρα για το νερό της ύδρευσης, ενώ το 68,6% περιορίζει τη συχνότητα κατανάλωσης ζαχαρούχων αναψυκτικών, καθώς και γλυκών
- Οι γυναίκες φαίνεται να επενδύουν περισσότερο από τους άνδρες στον περιορισμό της κατανάλωσης κρέατος και δείχνουν μεγαλύτερη προτίμηση στην κατανάλωση τοπικών προϊόντων από βιολογικές καλλιέργειες, χαμηλές ή και απαλλαγμένες από φυτοφάρμακα και ζιζανιοκτόνα
- Ως προς την πηγή αγοράς των καταναλωτικών αγαθών, οι άνδρες δείχνουν περισσότερη προτίμηση στις αγορές από super markets, αλυσίδες ή και e-shop τροφίμων, ενώ μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών δήλωσε πως προτιμά τις αγορές από μικρά παντοπωλεία
- Τρεις στους τέσσερις (75%) συμμετέχοντες ανέφεραν ότι έτρωγαν σπιτικό φαγητό καθημερινά ή σχεδόν καθημερινά
- Αναφορικά με την ανακύκλωση, η συντριπτική πλειονότητα (90%) έχει πρόσβαση σε μπλε κάδο στη γειτονιά για την ανακύκλωση γυαλιού, χαρτιού και πλαστικών, ωστόσο ο διαχωρισμός των οργανικών αποβλήτων δεν είναι συνηθισμένος. Δύο στους τρεις (67,2%) ερωτηθέντες ανέφεραν ότι δεν διαχωρίζουν και δεν ανακυκλώνουν τα υπολείμματα τροφίμων στο σπίτι. Το υπόλοιπο ένα τρίτο ανακυκλώνει χρησιμοποιώντας κομποστοποιητή της γειτονιάς για τα οργανικά απόβλητα.
