Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, προσπαθώντας να αναβαθμίσει το γεωστρατηγικό της προφίλ στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ παράλληλα επιδιώκει την πράσινη μετάβαση και την ενεργειακή ασφάλεια. Η «Ενεργειακή Σύνοδος του Ζαππείου» και οι συμφωνίες για LNG με αμερικανικούς παραγωγούς δεν είναι απλώς επιχειρηματικά γεγονότα, αποτελούν δείκτες του ρόλου της χώρας ως ενεργειακού κόμβου.
Η στρατηγική σημασία του Κάθετου Διαδρόμου, η ανάπτυξη FSRU και η επέκταση των υποδομών της ΔΕΠΑ και της Gastrade μπορούν να ενισχύσουν την ενεργειακή αυτονομία της ΝΑ Ευρώπης, αντικαθιστώντας σταδιακά τον όγκο ρωσικού αερίου με πιο διαφοροποιημένες πηγές. Ωστόσο, η έμφαση στο LNG και στις μεγάλες αμερικανικές επενδύσεις εγείρει ερωτήματα για την ευστάθεια του ενεργειακού μοντέλου, την εξάρτηση από γεωπολιτικά ευμετάβλητες αγορές και τη μακροπρόθεσμη συμβατότητα με τους στόχους βιωσιμότητας.
Παράλληλα, οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στο πολεοδομικό και χωροταξικό πλαίσιο, όπως η δημιουργία του Κώδικα Δόμησης και των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων για ΑΠΕ, τουρισμό και βιομηχανία, θέτουν τα θεμέλια για έναν πιο οργανωμένο, πράσινο και ανθεκτικό αστικό ιστό. Η συστηματική εφαρμογή τους όμως θα απαιτήσει χρόνο, διαφάνεια και συνεχή έλεγχο, για να αποφευχθεί η υπερεκμετάλλευση ή η περιβαλλοντική υποβάθμιση.
Η σύνδεση της γεωπολιτικής στρατηγικής με τη βιωσιμότητα είναι κρίσιμη: η Ελλάδα καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην ενεργειακή ασφάλεια, τις διεθνείς σχέσεις και την πράσινη ανάπτυξη. Επενδύσεις σε ΑΠΕ, υδρογόνο, έξυπνες υποδομές και ψηφιακά συστήματα δίνουν ευκαιρίες, αλλά δεν πρέπει να παραβλέπουν τους κινδύνους: υπερβολική εξάρτηση από ξένες αγορές, πιέσεις για άμεση κερδοφορία και καθυστερήσεις στη μετατροπή των πολιτικών σε βιώσιμες πράξεις.
Σε αυτή τη φάση, η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να καταστεί ενεργειακός καινοτόμος κόμβος, με περιβαλλοντική συνείδηση και γεωπολιτική αυτονομία. Η επιτυχία όμως θα κριθεί όχι μόνο από τις συμφωνίες και τα projects, αλλά από την ικανότητα να συνδυαστεί η οικονομική ανάπτυξη με τη βιωσιμότητα και την κοινωνική ανθεκτικότητα.
