Σύμφωνα με την έκθεση της Commission «The gender investment gap» (το επενδυτικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων), μόνο μία στις πέντε επιχειρήσεις στον τομέα της τεχνολογίας που δημιουργήθηκαν μεταξύ 2020 και 2025 στην Ευρώπη ιδρύθηκε από γυναίκα. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις που ιδρύθηκαν από γυναίκες προσέλκυσαν λιγότερες επενδύσεις από ό,τι αντίστοιχες εταιρείες με ιδρυτές άνδρες.
Τα υψηλότερα επίπεδα ισότητας παρατηρήθηκαν στη Λετονία με 27%, στην Ιταλία με 25,9% και στην Πορτογαλία με 25,2%. Τα ποσοστά αυτά αντιπροσωπεύουν το ποσοστό των εταιρειών με τουλάχιστον μία γυναίκα στην ιδρυτική τους ομάδα. Αντίθετα, χώρες όπως η Τσεχία (9%) και η Ουγγαρία (14,4%) παραμένουν πολύ κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (19,3%).
Η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών επιχειρηματιών θα μπορούσε να αυξήσει το Α.Ε.Π. της Ε.Ε. κατά περίπου εξακόσια δισεκατομμύρια ευρώ, με χώρες όπως η Πολωνία να προσβλέπουν σε ανάπτυξη 1,6% και την Ολλανδία έως και 5,5% ως το 2040, σύμφωνα με τη μελέτη της Frontier Economics για το 2025.
Το επενδυτικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων εστιάζει στις συστηματικές διαφορές μεταξύ γυναικών και ανδρών όσον αφορά την πρόσβαση σε επιχειρηματικά κεφάλαια και τη συμμετοχή στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Μεταξύ των ευρωπαϊκών μικρομεσαίων επιχειρήσεων που υποβάλλουν αίτηση για τραπεζικά δάνεια, οι επιχειρήσεις που ανήκουν σε γυναίκες αναφέρουν ποσοστά έγκρισης δανείων περίπου πέντε ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τις επιχειρήσεις που ανήκουν σε άνδρες. Το ποσοστό επιβεβαιώνεται ακόμη και μετά τον συγκριτικό έλεγχο για την ηλικία, το μέγεθος της επιχείρησης και τον τομέα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Οι ανισότητες μεταξύ των φύλων επεκτείνονται επίσης στην ιδιοκτησία κεφαλαίου και στην επενδυτική συμπεριφορά, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι οι γυναίκες επενδύουν λιγότερο σε περιουσιακά στοιχεία λιανικής. Οι γυναίκες μικροεπενδυτές ελέγχουν σήμερα περίπου 5,7 τρισεκατομμύρια ευρώ στην Ευρώπη, ποσό που προβλέπεται να αυξηθεί σε 9,8 τρισεκατομμύρια ευρώ έως το 2030. Εάν οι γυναίκες επένδυαν ισότιμα με τους άνδρες, η Ευρώπη θα μπορούσε να κινητοποιήσει επιπλέον 2 έως 3 τρισεκατομμύρια ευρώ σε ιδιωτικά κεφάλαια.
“Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ένα οικονομικό έλλειμμα σε ολόκληρη την ΕΕ που ανέρχεται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως – κεφάλαια που διαφορετικά θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν την καινοτομία, την απασχόληση, την πράσινη – και την ψηφιακή μετάβαση“, αναφέρεται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τι κρύβεται πίσω από το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων;
Το επενδυτικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων αποδίδεται σε μειωμένη διάθεση ανάληψης επενδυτικού ρίσκου από τις γυναίκες, καθώς και σε κοινωνικά στερεότυπα και τη διαφορά στην εκπαίδευση στον τομέα των χρηματοοικονομικών.
Ιστορικά, η επιχειρηματικότητα και η χρηματοδότηση επιχειρηματικού ρίσκου ήταν τομείς αυστηρά ανδροκρατούμενοι, συνδεόμενοι με την ανάληψη κινδύνου, τη διεκδικητικότητα και τον ατομικισμό. Τα όργανα λήψης αποφάσεων στο επιχειρηματικό κεφάλαιο και τα ιδιωτικά κεφάλαια παραμένουν ανδροκρατούμενα, ενισχύοντας τα υφιστάμενα επενδυτικά πρότυπα. Οι κοινωνικές προσδοκίες σχετικά με τον ρόλο της γυναίκας και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής εξακολουθούν να επηρεάζουν την πρόσβασή τους σε επιχειρηματικά δίκτυα και κεφάλαια.
Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ακόμη και σε κοινωνίες που θεωρούνται ισότιμες, όπως οι σκανδιναβικές χώρες, η παραδοχή ότι η ισότητα των φύλων έχει ήδη επιτευχθεί “μπορεί η ίδια να λειτουργήσει ως εμπόδιο – συγκαλύπτοντας συνεχιζόμενες διαρθρωτικές προκαταλήψεις“. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι γυναίκες αντιμετωπίζουν επίσης έναν “διπλό αποκλεισμό” από το φύλο και τη γεωγραφία.
Τα ευρωπαϊκά επιχειρηματικά κεφάλαια εδρεύουν κυρίως σε κόμβους όπως το Λονδίνο, το Παρίσι, το Βερολίνο και η Στοκχόλμη, γεγονός που φέρνει τους επιχειρηματίες στην κεντρική, ανατολική και νότια Ευρώπη σε μειονεκτική θέση.
